KẾT QUẢ CẦN ĐẠT
• Nắm được các yêu cầu về hình thức trình bày bài văn.
• Có kĩ năng trình bày bài viết đúng quy cách.
1. Trình bày một bài văn là sự thể hiện nội dung, câu chữ, bố cục của bài văn đó thành hình thức cụ thể trên trang giấy. Một bài văn hay không chỉ ở nội dung mà còn phải được trình bày bằng một hình thức đúng quy cách, có tính thẩm mĩ. Không cần đọc kĩ và suy ngẫm, nhìn qua người ta cũng có thể kiểm tra, đánh giá ngay được hình thức trình bày.
2. Muốn tránh được những sai sót trong hình thức trình bày, người viết cần phải đáp ứng một số yêu cầu sau đây.
− Chữ viết cần đúng và đẹp : Chữ viết phải rõ ràng, đủ nét, không mắc lỗi chính tả,... Trong bài không nên tẩy xoá nhiều, nếu viết sai, muốn diễn đạt lại thì cũng phải tẩy xoá đúng cách (thường là gạch chéo chữ viết sai và viết chữ khác thay vào), tránh tình trạng tẩy xoá cẩu thả, bừa bãi, làm trang giấy nhàu, bẩn, thiếu tính thẩm mĩ.
− Lề và bố cục các phần rõ rệt : Bài viết phải chừa lề, viết thẳng lề. Các phần mở bài, thân bài và kết bài cũng như các phần, các luận điểm lớn (ý lớn) trong thân bài phải xuống dòng và lùi vào một khoảng xác định. Nhìn vào trang giấy có thể thấy ngay các phần mở bài, thân bài, kết bài và trong thân bài có mấy luận điểm,...
− Trích dẫn đúng quy cách : Các dẫn chứng (thơ, văn, ý kiến,...) nếu đúng nguyên văn cần đặt trong dấu ngoặc kép ("...") ; kết thúc lời dẫn cần ghi xuất xứ lời dẫn ấy trong ngoặc đơn (...). Nội dung xuất xứ trong ngoặc đơn cũng cần thống nhất trong bài, chẳng hạn : nếu ghi tên tác giả trước, tên tác phẩm sau thì tất cả các xuất xứ đều ghi nhất quán như thế, tránh tình trạng trong một bài viết mỗi chỗ trình bày một khác. Trong trường hợp không nhớ đúng nguyên văn cần trích dẫn thì chuyển thành lời gián tiếp và không để trong ngoặc kép.
– Trình bày dẫn chứng cân đối, hài hoà : Nếu dẫn chứng là thơ thì cần ghi vào giữa trang giấy để khoảng trắng hai bên cân đối. Nếu là văn xuôi thì viết liên tục và đặt trong ngoặc kép.
LUYỆN TẬP
1. Tại sao khi viết bài văn cần rèn luyện về hình thức trình bày ?
2. Liên hệ và đối chiếu với bài văn của anh (chị) đã viết để chỉ ra những ưu điểm và nhược điểm về hình thức trình bày.
3. Cách trình bày dẫn chứng sau đây cần chỉnh sửa lại những điểm nào ?
Khi bắt gặp ánh sáng của lí tưởng cách mạng, Tố Hữu như gặp mặt trời chân lí :
Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lí chói qua tim.
(Tố Hữu – Từ ấy)
Lúc bị giam cầm trong xiềng xích, nhà thơ thể hiện nỗi nhớ quê hương da diết trong mỗi dòng thơ :
"Gì sâu bằng những trưa thương nhớ
Hiu quạnh bên trong một tiếng hò !".
(Nhớ đồng – trích tập Từ ấy của Tố Hữu)
Có thể nói cả tập thơ Từ ấy là tiếng hát của một người thanh niên, một người cộng sản như nhà phê bình Hoài Thanh đã khẳng định.
