KHÁI NIỆM, THUẬT NGỮPhép cộng, số hạng, tổng Phép trừ, số bị trừ, số trừ, hiệu Tính chất giao hoán, kết hợp của phép cộng
| KIẾN THỨC, KĨ NĂNG• Thực hiện phép cộng và phép trừ số tự nhiên. • Áp dụng tính chất giao hoán, kết hợp của phép cộng để tính nhẩm tính, tính hợp lí. • Giải quyết một số vấn đề thực tiễn gắn với việc thực hiện phép cộng và pháp trừ. |
Mai đi chợ mua cà tím hết 18 nghìn đồng, cà chua hết 21 nghìn đồng và rau cải hết 30 nghìn đồng. Mai đưa cho cô bán hàng tờ 100 nghìn đồng thì được trả lại bao nhiêu?
1. PHÉP CỘNG SỐ TỰ NHIÊN
Cộng hai số tự nhiên
- Phép cộng hai số tự nhiên a và b cho ta một số tự nhiên gọi là tổng của chúng, kí hiệu là a + b.
- Có thể minh họa phép cộng nhờ tia số, chẳng hạn phép cộng 3 + 4 = 7 được minh họa như hình bên (H.16).
Vận dụng 1
Diện tích gieo trồng lúa vụ Thu Đông năm 2019 vùng Đồng bằng sông Cửu Long ước tính đạt 713 200 ha, giảm 14 500 ha so với vụ Thu Đông năm 2018 (theo Tổng cục Thống kê 10-2019).
Hãy tính diện tích gieo trồng lúa vụ Thu Đông năm 2018 của Đồng bằng sông Cửu Long.
Tính chất của phép cộng
HĐ1. Cho a = 28 và b = 34.
a) Tính a + b và b + a;
b) So sánh các kết quả nhận được ở câu a).
HĐ2. Cho a = 17, b = 21, c = 35.
a) Tính (a + b) + c và a + (b + c)
b) So sánh các kết quả nhận được ở câu a).
Phép cộng số tự nhiên có các tính chất:
Giao hoán: a + b = b + a.
Kết hợp: (a + b) + c = a + (b + c).
Chú ý
• a + 0 = 0 + a = a.
• Tổng (a + b) + c = a + (b + c) gọi là tổng của ba số a, b, c và viết gọn a + b + c.
Ví dụ
Tính một các hợp lí: 66 + 289 + 134 + 311.
Giải
66 + 289 + 134 + 311 = 66 + 134 + 289 + 311 (Tính chất giao hoán)
= (66 + 134) + (289 + 311) (Tính chất kết hợp)
= 200 + 600
= 800.
| Khi cộng nhiều số, ta nên nhóm những số hạng có tổng số tròn chục, tròn trăm, … (nếu có). |
Luyện tập 1
Tính một cách hợp lí: 117 + 68 + 23.
2. PHÉP TRỪ SỐ TỰ NHIÊN
- Với hai số tự nhiên a, b đã cho, nếu có số tự nhiên c sao cho a + b = c thì ta có phép trừ a – b = c.
- Hình 1.7 minh họa phép phép trừ 7 – 4 = 3. Hình 1.8 cho thấy phép trừ 7 – 8 không thực hiện được trong tập hợp các số tự nhiên.
| Trong tập hợp ℕ, phép trừ a – b chỉ thực hiện được nếu a ≥ b. |
Luyện tập 2
Tính: 865 279 – 45 027
Vận dụng
Giải bài toán mở đầu.
BÀI TẬP
1.7. Tính:
a) 63 548 + 19 256;
b) 129 107 – 34 693.
1.8. Thay "?" bằng số thích hợp:
? + 2 895 = 2 895 + 6 789.
1.9. Tìm số tự nhiên x thỏa mãn:
a) 7 + x = 362
b) 25 – x = 15
c) x – 56 = 4
1.10. Dân số Việt Nam năm 2019 là 96 462 106 người. Năm 2020, dân số Việt Nam tăng 876 473 người so với năm 2019. Tính dân số Việt Nam năm 2020. (Theo danso.org)
1.11. Nhà ga số 1 và nhà ga số 2 của một sân bay có thể tiếp nhận tương ứng khoảng 6 526 300 và 3 514 500 lượt hành khách mỗi năm. Nhờ đưa vào sử dụng nhà ga số 3 mà mỗi năm sân bay này có thể tiếp nhận được khoảng 22 851 200 lượt hành khách. Hãy tính số lượt hành khách mà nhà ga số 3 có thể tiếp nhận mỗi năm.
1.12. Tính một cách hợp lí:
a) 285 + 470 + 115 + 230;
b) 571 + 216 + 129 + 124.
