Trong sáu tháng đầu năm 1972, quân dân ta giành được nhiều thắng lợi quan trọng trên chiến trường miền Nam. Đế quốc Mĩ buộc phải thoả thuận sẽ kí kết Hiệp định Pa-ri vào tháng 10 - 1972 để chấm dứt chiến tranh, lập lại hoà bình ở Việt Nam. Nhưng gần đến ngày kí, Tổng thống Mĩ Ních-xơn đã lật lọng, ra lệnh sử dụng máy bay tối tân nhất lúc bấy giờ (“pháo đài bay” B52) ném bom hòng huỷ diệt Hà Nội và các thành phố lớn ở miền Bắc Việt Nam.
Khoảng 20 giờ ngày 18 - 12 - 1972, Mĩ huy động hàng chục tốp máy bay B52 và các loại máy bay khác ồ ạt ném bom Hà Nội, mở đầu 12 ngày đêm ném bom huỷ diệt. Trong 12 ngày đêm đó, máy bay Mĩ đã đánh phá Hà Nội và các vùng phụ cận. Chúng ném bom cả vào bệnh viện, trường học, khu phố, bến xe,... làm cho hàng nghìn người dân chết và bị thương.
-Em suy nghĩ gì về việc máy bay Mĩ ném bom huỷ diệt trường học, bệnh viện ?
Đêm 20 rạng sáng 21-12 , quân dân Hà Nội đã bắn rơi 7 chiếc B52, có 5 chiếc rơi tại chỗ, bắt sống 12 phi công Mĩ.
Ngày 26-12, địch tập trung số lượng máy bay B52 lớn nhất (105 lần chiếc) hòng huỷ diệt Hà Nội. Hơn 100 địa điểm ở Hà Nội bị trúng bom. Riêng ở phố Khâm Thiên, bom Mĩ đã sát hại 300 người, phá huỷ 2000 ngôi nhà. Quân dân ta đã kiên cường đánh trả, bắn rơi 18 máy bay Mĩ, trong đó có 8 máy bay B52, 5 chiếc bị bắn rơi tại chỗ, bắt sống nhiều phi công Mĩ.
Những ngày đêm tiếp theo, máy bay Mĩ vẫn không thoát khỏi sự trừng trị của quân dân ta. Đêm 29-12, Hà Nội đánh thắng trận cuối cùng, tiêu diệt thêm 1 chiếc B52.
Hình 1. Một góc phố Khâm Thiên (Hà Nội) bị máy bay B52 tàn phá cuối tháng 12 - 1972
Ngày 30 -12 - 1972, biết không thể khuất phục được nhân dân ta bằng bom đạn, Ních-xơn tuyên bố ngừng ném bom bắn phá miền Bắc.
Cuộc tập kích chiến lược bằng máy bay B52 của Mĩ đã bị đập tan; 81 máy bay hiện đại của Mĩ, trong đó có 34 máy bay B52 bị bắn rơi, nhiều chiếc rơi trên bầu trời Hà Nội. Mười hai ngày đêm chiến đấu và chiến thắng cuối năm 1972 là một chiến dịch phòng không oanh liệt nhất trong cuộc chiến đấu bảo vệ miền Bắc. Đây cũng là thất bại nặng nề nhất trong lịch sử không quân Mĩ. Do tầm vóc vĩ đại của chiến thắng oanh liệt này, quân dân ta và dư luận thế giới đã gọi đây là trận “Điện Biên Phủ trên không”.
Hình 2. Máy bay Mĩ bị bắn rơi ở ngoại thành Hà Nội
-Tạo sao gọi chiến thắng 12 ngày đêm cuối năm 1972 ở Hà Nội và các thành phố khác ở miền Bắc là chiến thắng “Điện Biên Phủ trên không” ?
Trong 12 ngày đêm cuối năm 1972, đế quốc Mĩ dùng máy bay B52 ném bom hòng huỷ diệt Hà Nội và các thành phố lớn ở miền Bắc, âm mưu khuất phục nhân dân ta. Song, quân dân ta đã lập nên chiến thắng oanh liệt “Điện Biên Phủ trên không”.
Chú thích
Máy bay B52 : loại máy bay ném bom hiện đại nhất thời ấy, có thể bay cao 16 km nên pháo cao xạ không bắn được, mang khoảng 100 -200 quả bom (gấp 40 lần các loại máy bay khác). Máy bay này còn được gọi là “ pháo đài bay”.