Trước sự tàn sát của Mĩ - Diệm, nhân dân miền Nam không thể chịu đựng mãi, không còn con đường nào khác, buộc phải vùng lên phá tan ách kìm kẹp. Cuối năm 1959 đầu năm 1960, khắp miền Nam bùng lên phong trào “Đồng khởi”. Bến Tre là nơi diễn ra “Đồng khởi” mạnh mẽ nhất.
Ngày 17 - 1 - 1960, nhân dân huyện Mỏ Cày đứng lên khởi nghĩa, mở đầu phong trào “Đồng khởi ” ở tỉnh Bến Tre. Với vũ khí thô sơ, gậy gộc, giáo mác,... nhân dân nhất loạt vùng dậy. Tiếng trống, tiếng mõ, tiếng súng,... hoà cùng tiếng hò reo vang dội của hàng vạn người đã làm cho quân địch khiếp đảm. Nhân dân cùng với các chiến sĩ tự vệ phá đồn giặc, tiêu diệt ác ôn, đập tan bộ máy cai trị của Mĩ - Diệm ở các xã, ấp.
Từ cuộc nổi dậy ở Mỏ Cày, phong trào lan nhanh ra các huyện khác. Chỉ trong một tuần lễ, ở Bến Tre đã có 22 xã được giải phóng hoàn toàn, 29 xã khác đã tiêu diệt ác ôn, vây đồn, giải phóng nhiều ấp.
Ở nhiều nơi, chính quyền địch bị tê liệt, tan rã. Tại các thôn, xã mới được giải phóng, Uỷ ban nhân dân tự quản được thành lập, nhân dân lập toà án trừng trị bọn phản cách mạng, tịch thu ruộng đất của địa chủ chia cho dân nghèo. Nhân dân, chiến sĩ ta phấn khởi, vui mừng được sống những ngày thực sự làm chủ quê hương.
Phong trào “Đồng khởi” ở Bến Tre đã trở thành ngọn cờ tiên phong, đẩy mạnh cuộc đấu tranh của đồng bào miền Nam ở cả nông thôn và thành thị. Chỉ tính trong năm 1960, có hơn 10 triệu lượt người, bao gồm nông dân, công nhân, trí thức,… tham gia đấu tranh chống lại Mĩ - Diệm. Từ đây, cuộc đấu tranh cách mạng ở miền Nam không chỉ có hình thức đấu tranh chính trị mà còn kết hợp với đấu tranh vũ trang, đẩy quân Mĩ và quân đội Sài Gòn vào thế bị động lúng túng.
Nhân dân miền Nam nổi dậy phá thế kìm kẹp
-Quan sát hình trên, em có nhận xét gì về khí thế nổi dậy của đồng bào miền Nam ?
Cuối năm 1959 - đầu năm 1960, phong trào “Đồng khởi” nổ ra và thắng lợi ở nhiều vùng nông thôn miền Nam. Bến Tre là nơi tiêu biểu của phong trào “Đồng khởi”.
Chú thích
-Đồng khởi : đồng loạt nổi dậy khởi nghĩa.
-Ác ôn : kẻ gây nhiều tội ác với nhân dân.
-Mĩ - Diệm : chỉ đế quốc Mĩ và chính quyền Sài Gòn do Ngô Đình Diệm đứng đầu.
-Ấp : một đơn vị hành chính tương đương với thôn, xóm ở miền Bắc.