MỤC TIÊU
- Biết cách sử dụng kinh hiển vi quang học.
Để quan sát gân của một lá cây ta có thể dùng kính lúp. Tuy nhiên, để quan sát tế I.
I. Tìm hiểu về kính hiển vi quang học
Kinh hiển vi quang học có thể phóng to ảnh của vật được quan sát khoảng từ 40 lần đến 3000 lần.
Một kính hiển vi gồm các bộ phận chính (Hình 4.1):
• Ống kính gồm:
- Thị kinh (kính đề mất vào quan sát): có ghi 5x (gấp 5 lần), 10x (gấp 10 lần)....
- Đĩa quay gần các vật kính.
- Vật kinh (kinh sát với vật cần quan sát): có ghi 10x, 40x....
• Ốc điều chỉnh gồm: ốc to và ốc nhỏ.
• Bàn kính: nơi đặt tiêu bàn đề quan sát, có kẹp giữ.
Ngoài ra còn có đèn đề chiếu sáng mẫu vật, thân kinh và chân kinh làm giá đỡ các bộ phận khác.
Hình 4.1 Các bộ phận cơ bản của kính hiển vi quang học
Những mẫu vật nào sau đây không thể quan sát bằng kính lúp mà phải dùng kính hiển vi quang học? Giải thích tại sao.
a) Côn trùng (như ruồi, kiến, ang).
b) Giun, sán dây.
c) Các tép cam, tép bưởi.
d) Các tế bào thực vật, động vật
c) Các tép cam, tép bưởi
d) Các tế bào thực vật, động vật
II. Sử dụng kính hiển vi quang học
Bước 1: Chọn vật kinh thích hợp (10x, 40x hoặc 100x) theo mục địch quan sát.
Bước 2: Điều chỉnh ánh sáng cho thích hợp với vật kinh.
Bước 3: Đặt tiêu bàn lên bàn kính, dùng kẹp để giữ tiêu bàn. Vận ốc to theo chiều kim đồng hồ đề hạ vật kinh gần sát vào tiêu bản (cần thận không để mặt của vật kinh chạm vào tiêu bàn).
Bước 4: Mắt nhìn vào thị kính, vặn ốc to theo chiều ngược lại để đưa vật kinh lên từ từ, đến khi nhìn thấy mẫu vật cần quan sát.
Bước 5: Vận ốc nhỏ thật chậm, đến khi nhìn thấy mẫu vật thật rõ nét.
Quan sát tế báo lá cây bằng kinh hiển vi quang học:
a) Trình bày các thao tác trước khi tiến hành quan sát
b) Mô tả hình dạng các tế bào lá cây mà em nhìn thấy.
III. Bảo quản kính hiển vi quang học
• Khi di chuyển kinh hiển vi, một tay cầm vào thân kinh, tay kia đỡ chân để của kính. Phải đề kinh hiển vi trên bề mặt phẳng.
• Không được để tay ướt hay bần lên kinh hiển vi.
• Lau thị kinh và vật kinh bằng giấy chuyên dụng trước và sau khi dùng.
Em đã học
• Kính quang học là dụng cụ có thể phóng to
• Kính hiển vi quang học là dụng ành của vật được quan sát khoảng từ 40 lần đến 3000 lần.
• Cần sử dụng và bảo quản kinh hiển vi quang học đúng cách.
Em có thế:
Sử dụng được kính hiển vi quang học.
Em có biết?
Ca-mê-ra (camera) (Hình 4.2) có khả năng phóng to từ 40 lần đến 1000 lần, cho phép vừa quan sát vừa chụp ảnh và lưu vào máy tỉnh. Em hãy tìm hiểu thêm các thông tin về loại thiết bị này để chia sẻ với các bạn trong lớp.
Hình 4.2 Ca-mê-ra và máy tính
