KIẾN THỨC, KĨ NĂNG• Tìm giá trị phân số của một số cho trước. • Tìm một số biết giá trị phân số của nó. • Giải quyết một số vấn đề thực tiễn gắn liền với hai bài toán về phân số. |
Bài toán 1. Báo Cheetah (Tri – tơ, H.6.2) được coi là động vật chạy nhanh nhất trên Trái Đất, tốc độ chạy có thể lên tới 120km/h (Theo vast.gov.vn). Mặc dù được mệnh danh là “chúa tể rừng xanh” nhưng tốc độ chạy tối đa của sư tử chỉ bằng khoảng 
tốc độ chạy tối đa của báo Cheetah. Tốc độ chạy tối đa của sư tử là bao nhiêu?
1. TÌM GIÁ TRỊ PHÂN SỐ CỦA MỘT SỐ CHO TRƯỚC
Bài toán 1 yêu cầu tìm 
của 120 (km/h). Muốn vậy, ta phải chia 120 thành 3 phần bằng nhau rồi lấy 2 trong 3 phần ấy (H.6.3).
Do đó cần tính 
hay 
Kết quả, tốc độ chạy tối đa của sư tử là: 
Quy tắc tìm giá trị phân số của một số
Muốn tìm
của một số a cho trước ta tính
(m ∈ ℕ, n ∈ ℕ*).
Quy tắc trên được áp dụng với số a là một số tùy ý, chẳng hạn 
của 20 là 
Ví dụ 1
Chiều dài đường chạy marathon (ma-ra-tông) là 42 195m. Khi còn cách đích 
đường chạy, một vận động viên thấy bạn gặp sự cố nên đã dìu bạn cùng về đích. Tính chiều dài quãng đường hai bạn cùng nhau về đích.
Giải
Chiều dài quãng đường Hai bạn cùng nhau về đích là:
Luyện tập 1
a) Tính 
của 200;
b) 
giờ bằng bao nhiêu phút?
2. TÌM MỘT SỐ BIẾT GIÁ TRỊ PHÂN SỐ CỦA NÓ
Bài toán 2. Nga mua quà biếu ông bà hết 400 nghìn đồng, số tiền này bằng 
số tiền Nga đã tiết kiệm được. Số tiền Nga tiết kiệm được là bao nhiêu?
Liệu cách giải bài toán này có gì khác so với bài toán 1?
Đọc hiểu - Nghe hiểu
Gọi T là số tiền mà Nga tiết kiệm được. Ta biết 
số tiền đó là 400 nghìn đồng, nghĩa là 
Từ đó ta có 
Vậy Nga đã tiết kiệm được:
(nghìn đồng).
Quy tắc tìm một số biết giá trị phân số của số đó
Muốn tìm một số biết
của số đó bằng b, ta tính b:
Ví dụ 2
Một chủ xưởng mộc đã vay một khoản tiền để mua nguyên vật liệu mà không bị tính lãi. Sau một tháng khi vay, chủ xưởng đã hoàn trả được một phần khoản vay nên số nợ sau tháng thứ nhất còn 90 triệu đồng và bằng 
số nợ ban đầu. Hỏi người chủ xưởng mộc đã vay bao nhiêu tiền?
Giải. Theo đề bài, số nợ ban đầu là 90 (triệu đồng). Do đó, người chủ xưởng đã vay:
(triệu đồng).
Luyện tập 2
Tìm một số, biết -115 là 
của số đó.
Vận dụng
Trong ngày thứ Sáu siêu khuyến mại hằng năm (Black Friday), 
số mặt hàng trong một siêu thị được giảm giá. Tính ra có khoảng 6 000 mặt hàng được giảm giá trong ngày này. Hãy cho biết siêu thị có khoảng bao nhiêu mặt hàng.
BÀI TẬP
6.34. Tính:
a) 
của 100;
b) của -8.
6.35.
a) 
của 30 m là bao nhiêu mét?
b) 
ha là bao nhiêu mét vuông?
6.36. Tìm một số, biết:
a) 
của số đó là 145.
b) -36 là 
của số đó.
6.37. Tàu ngầm lớp Kilo 636 trang bị cho Hải quân Việt Nam có thể lặn sâu tối đa tới 300 m.
(Theo vnexpress. net)
Để thực hiện một nhiệm vụ, tàu cần lặn tới độ sâu bằng 
độ sâu tối đa. Em hãy tính xem khi đó tàu cách mực nước biển bao nhiêu mét.
