Câu hỏi thảo luận trang 196
Theo đặc tính tác động, nhân tố vô sinh thuộc những dạng nào?
Lời giải chi tiết
Nhân tố vô sinh bao gồm các yếu tố không sống như khí hậu (ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm, gió…), thổ nhưỡng, địa hình.
Câu hỏi thảo luận trang 197
Quan sát hình 47.1, hãy giải thích sự khác nhau về sức sống của sinh vật ở các khoảng thuận lợi và khoảng chống chịu theo nhân tố nhiệt độ.
Lời giải chi tiết
- Loài có giới hạn sinh thái về nhiệt độ trong khoảng 7,5°C – 32°C. Trong giới hạn này sinh vật tồn tại và phát triển ổn định theo thời gian.
- Nhiệt độ cực thuận từ 18°C – 26°C. Ở khoảng nhiệt độ này, sinh vật sinh trưởng, phát triển tốt.
- Hai khoảng chống chịu là: 7,5°C – 18°C và 26°C – 32°C. Ở khoảng này, sinh vật sinh trưởng, phát triển kém.
- Điểm giới hạn dưới 7,5°C và điểm giới hạn trên 32°C: là điểm nhiệt độ thấp nhất và cao nhất mà sinh vật có thể tồn tại, vượt qua điểm này sinh vật sẽ chết.
Bài 1 trang 197 SGK
Thế nào là môi trường? Có mấy loại môi trường?
Phương pháp giải
Xem lại Môi trường sống
Lời giải chi tiết
- Môi trường là phần không gian bao quanh sinh vật mà ở đó các yếu tố cấu tạo nên môi trường trực tiếp hay gián tiếp tác động lên sự sinh trưởng và phát triển của sinh vật.
- Có 4 loại môi trường:
+ Môi trường đất: gồm các lớp đất.
+ Môi trường trên cạn: gồm mặt đất và lớp khí quyển gần mặt đất.
+ Môi trường nước: gồm vùng nước ngọt, nước lợ và nước mặn.
+ Môi trường sinh vật: gồm thực vật, động vật, con người.
Môi trường gồm: môi trường không sống (vô sinh) và môi trường sinh vật (hữu sinh). Môi trường không sống gồm môi trường đất, nước và không khí; Môi trường sinh vật là cơ thể sinh vật và các mối quan hệ giữa sinh vật với sinh vật, kể cả con người và hoạt động của họ.
Bài 2 trang 197 SGK
Thế nào là giới hạn sinh thái? Khoảng thuận lợi và các khoảng chống chịu của một nhân tố sinh thái là gì?
Phương pháp giải
Xem lại Giới hạn sinh thái
Lời giải chi tiết
Trong tự nhiên, sinh vật chỉ có thể tồn tại và phát triển trong một khoảng giá trị xác định của mỗi nhân tố. Đó là giới hạn sinh thái của sinh vật
Giới hạn sinh thái chính là khoảng giá trị xác định của một nhân tố sinh thái, ở đó sinh vật có thể tồn tại và phát triển ổn định theo thời gian.
Sức sống của sinh vật cao nhất ở khoảng cực thuận, giảm dần khi chuyển vào khoảng chống chịu và chết khi vượt khỏi giới hạn sinh thái. Cụ thể:
- Khoảng thuận lợi: là khoảng cực thuận cho sự sinh trưởng, phát triển của sinh vật.
- Khoảng chống chịu: trong khoảng chống chịu sinh vật vẫn tồn tại được, tuy nhiên sức sống bị giảm sút, sinh trưởng và phát triển kém, vượt qua khoảng này sinh vật sẽ chết.
- Điểm giới hạn dưới: điểm thấp nhất mà sinh vật có thể tồn tại, vượt qua điểm này sinh vật sẽ chết.
- Điểm giới hạn trên: điểm cao nhất mà sinh vật có thể tồn tại, vượt qua điểm này sinh vật sẽ chết.
Bài 3 trang 197 SGK
Hãy cho biết khái niệm về nơi ở và ổ sinh thái.
Phương pháp giải
Xem lại Nơi ở và Ổ sinh thái
Lời giải chi tiết
Nơi ở là địa chỉ cư trú của loài, còn ổ sinh thái là một không gian sinh thái, ở đó tất cả các điều kiện môi trường quy định sự tồn tại và phát triển ổn định lâu dài của loài.
Bài 4 trang 197 SGK
Chọn phương án trả lời đúng. Trước đây, đàn voi ở rừng Tánh Linh ban đêm hay xuống làng bản phá hoại hoa màu, có khi quật chết cả người. Nguyên nhân của hiện tượng trên là do
A. voi ưa hoạt động, thích lang thang đây đó.
B. tính khí voi dữ dằn, hay tìm đến làng bản quậy phá.
C. tìm thức ăn là ngô bắp và nước uống trên nương rẫy, làng bản.
D. rừng, nơi sinh sống của voi bị thu hẹp quá mức.
Phương pháp giải
Mỗi loài trong tự nhiên thường sống trong một khu vực nhất định của chúng, chỉ khi nơi ở bị các yếu tố nào đó tác động mạnh gây ảnh hưởng đến đời sống thì các cá thể của loài cần điều chỉnh nơi ở của mình.
Lời giải chi tiết
Đáp án D.
